Rodzaje literackie i ich wyznaczniki to nie jest najwdzięczniejszy temat na polskim, prawda? Choć przyznam, że to jeden z moich koników 
Bo lubię zaskakiwać swoich uczniów i zamieniać nudę w ciekawą przygodę. Poza tym, lubię, gdy coś niepraktycznego (a wiedza z zakresu teorii literatury na co dzień się nie przydaje), wykorzystuję jako środek do nauki bardzo życiowych umiejętności. I taka właśnie filozofia przyświeca FitEdukacji.
CELE z zakresu kompetencji miękkich:
* ćwiczenie umiejętności koncentracji na konkretnym zadaniu,
* doświadczanie definiowania i osiągania celu,
* wykorzystanie umiejętności komunikacji interpersonalnej w celu wykonania zadania,
* wyszukiwanie informacji,
* trening autoprezentacji.
CELE z zakresu kompetencji twardych:
* wskazanie najważniejszych wyznaczników epiki,
* przypisanie wyróżników i funkcji konkretnym rodzajom narracji,
* stworzenie banku gatunków epickich przy pomocy Canvy,
* wskazanie twórców utworów epickich, a także ich dzieł,
* zredagowanie tekstu prozatorskiego.
MATERIAŁY:
* owoce i warzywa (patrz pkt. 2 i 3 cz. 1),
* mapki poruszania się między stacjami (patrz pkt. 4 w cz. 1); Uwaga! Zaznacz na nich także, że w punkcie 4. uczniowie mają wybór miedzy opcją A i B,
* sala z dostępem do Internetu,
* dwa stanowiska z komputerem, głośniki,
* ozdobne pudełko,
* małe karteczki,
* karty pracy (do stacji nr 2 w drugiej części),
* karteczki samoprzylepne,
* drukarka,
* rzutnik,
* aparat fotograficzny lub telefon, na którym można zrobić zdjęcia i od razu je zrzucić na komputer,
* kostka do gier planszowych,
* 3 słoiki,
* karteczki: z nazwiskami pisarzy, z cytatami z lektur, z wydrukowanymi okładkami powieści.
PRZEBIEG LEKCJI:
Część pierwsza
1. Przygotuj dużą salę z dostępem do Internetu, zorganizuj 5 stacji, zakup taką ilość owoców lub warzyw, abyś mógł poczęstować każdego ucznia i aby było 5 różnych gatunków.
2. Stań przed salą i witaj uczniów, częstując ich owocami i warzywami. Powiedz, że każdy może sobie wziąć co chce, ale tylko jedną sztukę.
3. Gdy uczniowie już wejdą do klasy, poinformuj ich, że właśnie podzielili się na 5 grup, w których dzisiaj przez najbliższe dwie godziny będą pracować Niech się dobiorą wg gatunków, np. marchewki razem, jabłka razem, itd.
4. Każdej grupie wręcz mapkę poruszania się między stacjami. Wytłumacz, że każda stacja jest opatrzona poleceniem, do którego muszą się stosować, aby w pełni wykonać zadanie. Zaznacz, że Ty oczywiście jesteś obok i służysz pomocą, ale pracują przede wszystkim samodzielnie, a raczej zespołowo.
Część druga
Stacja nr 1
Stanowisko: ozdobne pudełko, obok stos małych karteczek, długopis
Polecenie: Na trzech osobnych karteczkach zapiszcie 3 najważniejsze wyznaczniki epiki i wrzućcie je do pudełka.
Uwaga: Przypilnuj, aby kolejne grupy nie odczytywały karteczek poprzednich zespołów.
Stacja nr 2
Stanowisko: aparat fotograficzny lub telefon, komputer, na który można będzie zgrać zdjęcie (nie musi być na tym stanowisku), karta pracy formatu A3 (tabela: rodzaje narracji: pierwszoosobowa, trzecioosobowa, wyróżniki narratora, funkcje narracji), karteczki samoprzylepne z napisami:
- wypowiada się w pierwszej osobie,
- mówi o zdarzeniach, w których brał udział; jako bohater lub których był świadkiem,
- posiada ograniczoną wiedzę o świecie przedstawionym,
- jest subiektywny, ma emocjonalny stosunek do prezentowanych zdarzeń,
- wypowiada się w trzeciej osobie,
- stoi poza światem przedstawionym,
- jest wszechobecny, wszechwiedzący,
- dysponuje pełną wiedzą o postaciach i wydarzeniach,
- podkreśla autentyczność wydarzeń,
- wywołuje żywsze zainteresowanie odbiorcy,
- eksponuje problematykę utworu,
- staje się jednostka omylną i niepozbawioną wad, co zmusza czytelnika do wysiłku intelektualnego,
- wysuwa na plan pierwszy świat przedstawiony,
- prezentuje komentarze i sądy narratora o zdarzeniach, bohaterach,
- pełni funkcję dydaktyczną i opiniotwórczą: uczy, wychowuje, formułuje opinie,
- podkreśla uprzywilejowaną pozycję narratora,
- podkreśla dystans narratora wobec postaci i zdarzeń,
- podkreśla dystans między narratorem a czytelnikiem.
Polecenie: Posegregujcie karteczki do odpowiednich okienek na karcie pracy, następnie zróbcie zdjęcie Waszej propozycji i zrzućcie na komputer.
Uwaga: Przypilnuj, aby kolejne grupy nie oceniały pracy poprzednich zespołów.
Stacja nr 3
Stanowisko: Komputer z dostępem do Internetu, program Canva, drukarka, wydrukowana instrukcja obsługi Canvy
Polecenie: Zaprojektujcie w Canvie kolaż na temat wybranych przez Was gatunków epickich, zapiszcie projekt na pulpicie a także go wydrukujcie.
Uwaga: Instrukcja obsługi Canvy jest tutaj
Stacja nr 4A
Stanowisko: Komputer, filmik „Letters” Abel Korzeniowski, kartki A4, długopis
Polecenie: Obejrzyjcie balet, a następnie zredagujcie list, który mógł otrzymać główny bohater, zwróćcie uwagę na to, jakie rozbudził w nim uczucia.
Uwaga: Podkreśl, że zadaniem uczniów jest tylko zredagowanie listu, a nie stworzenie narracji opisującej całość zdarzenia.
Stacja nr 4B
Stanowisko: kostka do gry planszowej, karta z instrukcją: 1 kropka –szpital psychiatryczny. 2 kropki – miłość do tej samej osoby, 3 kropki – bezludna wyspa, 4 kropki – ciemna jaskinia z zasypanym wejściem, 5 kropek – szantaż, 6 kropek – młode małżeństwo, kartki A4, długopis
Polecenie: Rzućcie kostką 2 razy. Wylosowane opcje wykorzystajcie do zredagowania fragmentu opowiadania.
Uwaga: Fragment musi zawierać chociaż jeden dialog.
Stacja nr 5
Stanowisko: 3 duże słoiki, kartki samoprzylepne, długopis, na stole rozsypane karteczki z: nazwiskami autorów, cytatami, okładkami książek, komputer, aparat fotograficzny lub telefon
Polecenie: Jak możecie tego użyć? Co możecie zrobić z tymi materiałami? Zdefiniujcie cel i zrealizujcie go. Owoc Waszej pracy sfotografujcie i zgrajcie na pulpit komputera.
Uwaga: Cel musi zostać zapisany.
Część trzecia
1. Każda grupa typuje jednego przedstawiciela – lidera.
2. Podsumujcie pracę na stacjach w następujący sposób. Wytypowana osoba z grupy rzuca kostką. Ilość oczek to numer stacji, do której zostaje przypisana.
3. Liderzy prezentują owoce pracy wszystkich grup na danym stanowisku, dzięki czemu wszyscy skupiają się bardziej na efektach pracy, a nie na tym, kto ją wykonywał.
4. Poproś uczniów, aby powiedzieli Ci, co było dzisiaj dla nich: najciekawsze, najtrudniejsze i jakie umiejętności zdobyli po tych zajęciach.
5. Materiały, które zostały przygotowane podczas lekcji, np. zdjęcia, kolaże, słoiki itd. możecie wykorzystać do klasowej wystawki.
Co sądzisz o takiej lekcji?
