Grupa wiekowa: 10 – 18 lat
Czas trwania: 45 minut
CEL GŁÓWNY: Uczeń rozpoznaje, co sygnalizuje złość, uczy się bezpiecznie ją wyrażać i reguluje napięcie w ciele.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń:
rozpoznaje, kiedy i gdzie w ciele pojawia się złość,
rozumie, że złość to emocja, nie agresja,
potrafi nazwać potrzeby ukryte pod złością,
poznaje sposoby wyrażania złości w sposób niekrzywdzący,
buduje wewnętrzne poczucie wpływu.
MATERIAŁY DYDAKTYCZNE:
kolorowe kartki i pisaki,
plansza: „Złość to emocja – nie wróg”,
sylwetki postaci do oznaczania napięć w ciele,
cytaty o złości (empatyczne i wzmacniające),
karta: „Co mogę zrobić ze złością?”,
zestaw scenek emocjonalnych,
głośnik i spokojna muzyka instrumentalna (np. bębny, ambient),
miseczka z wodą i kamieniem (symboliczne ćwiczenie na koniec).
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. WPROWADZENIE – ZŁOŚĆ MA GŁOS (5 min)
Muzyka w tle – rytmiczna, ale spokojna.
Nauczyciel:
Dzisiaj oddamy głos emocji, która często bywa zakazana. Naznaczona. Odpychana.
A przecież złość to wewnętrzny dzwonek alarmowy. To Ty wołający: coś jest dla mnie ważne.
Ćwiczenie oddechowe:
Wdech – „Słyszę siebie”
Wydech – „Nie boję się mojej złości”
2. POGADANKA– CO MÓWI NAM NEUROBIOLOGIA? (5 min)
Złość pojawia się, gdy przekroczona jest jakaś granica. Gdy coś jest niesprawiedliwe. Gdy ktoś Cię nie słucha. To Twój układ limbiczny włącza alarm. Złość to energia – nie problem. Problem pojawia się, gdy nie wiemy, co z nią zrobić.
Pokaz planszy: Złość to emocja – nie wróg. Nie jest zła. Jest silna.
3. ĆWICZENIE – GDZIE CZUJĘ ZŁOŚĆ W CIELE? (8 min)
Uczniowie dostają kontur sylwetki człowieka.
Zadanie: Zaznacz miejsca w ciele, gdzie najczęściej czujesz napięcie, kiedy się złościsz.
Czoło – zaciśnięcie
Dłonie – drżenie
Brzuch – napięcie
Serce – szybkie bicie
Refleksja:
Czy ciało mówi Ci wcześniej, że nadchodzi złość?
Co by było, gdybyśmy słuchali tych sygnałów?
4. ĆWICZENIE – CO NAPRAWDĘ CHCIAŁA POWIEDZIEĆ MOJA ZŁOŚĆ? (10 min)
Krok 1: Każdy uczeń wybiera sytuację, w której ostatnio się zezłościł.
Krok 2: Odpowiada (pisemnie lub ustnie) na pytania:
Co się wtedy wydarzyło?
Jak się poczułam/em?
Co było dla mnie ważne?
Jaką potrzebę miałam/em, która została niezaspokojona?
(np. potrzebę szacunku, bycia wysłuchanym, sprawiedliwości)
Wniosek: Złość to informacja. Złość to kompas. Nie wróg – sojusznik.
5. KARTA: „CO MOGĘ ZROBIĆ ZE ZŁOŚCIĄ?” (8 min)
Uczniowie dostają karty z gotowymi i pustymi miejscami.
Przykładowe strategie:
- Powiedzieć: „Potrzebuję chwili, żeby ochłonąć.”
- Wyrzucić złość w ruchu – iść, biegać, uderzyć w poduszkę.
- Napisać list (nawet jeśli go nie wyślę).
- Oddychać, słuchać, nie reagować automatycznie.
- Nazwać, co czuję, zanim coś zrobię.
Twórcza część:
Każdy uczeń dopisuje własne 1–2 strategie.
6. PRACA W PARACH – SCENKI (5 min)
Pary uczniów losują kartę z sytuacją:
Kolega mnie publicznie wyśmiewa.
Ktoś przerywa mi, gdy mówię coś ważnego.
Rodzic oskarża mnie o coś niesłusznie.
Zadanie:
Odegraj scenkę, w której zamiast agresji pojawia się:
nazwanie emocji,
postawienie granicy,
strategia z karty.
7. SYMBOLICZNE ZAKOŃCZENIE – RYTUAŁ „KAMIEŃ I WODA” (4 min)
Na środku klasy – miseczka z wodą i kamień.
Nauczyciel mówi:
„Złość bywa ciężarem – ale kiedy umiesz ją nazwać i potraktować jak przewodnika, zamienia się w siłę.”
Każdy podchodzi, dotyka kamienia i w myślach mówi:
„Widzę swoją złość.”
Potem dotyka wody:
„Wybieram spokój i działanie.”
8. CYTAT NA DZIŚ (1 min)
Uczniowie losują lub wybierają cytat:
„Złość nie jest po to, by ranić. Jest po to, by ratować siebie.”
„Mam prawo się złościć – i mam wybór, co z tym zrobię.”
„Nie jestem agresją. Jestem człowiekiem, który czuje.”
„Moja złość to brama do ważnych potrzeb.”
WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELA:
Nie bój się mówić o swojej złości – pokaż, że dorośli też się uczą ją rozumieć.
Daj przestrzeń ciszy i głębokiej refleksji.
Nie oceniaj sposobu wyrażania złości – kieruj rozmowę ku szukaniu formy, nie tłumieniu.
Szukasz inspiracji dla kolejnych głębokich lekcji?
Zapraszam Cię do kolejnych lekcji z ebooka „Z emocją Ci do twarzy”, który znajdziesz tutaj
